De bijeenkomst over aardbevingen en toekomstperspectieven tijdens het festival Let's Gro op 22 november, werd ingeleid door de geoloog en oud adj.dir van de NAM, professor Rien Herber. De power point treft u hierbij aan: www.groningenperspectief.nl/images/documenten/LetsGro221114HerberWeb.pdf
Georganiseerd door de alumni Jos Posthuma en Roelof Wittink, in de 70’er jaren studenten in de Temagroep Noord Nederland aan het instituut voor Sociale en Bedrijfspsychologie
Inleidingen
De conferentie werd geopend door de voorzitter van het College van Bestuur van de RUG, prof. Sybrand Poppema. Poppema stelde dat de universiteit mensen opleidt voor een leidende rol in de maatschappij en in Groningen inzet op een aantal belangrijke maatschappelijke thema’s zoals Healthy ageing en energietransitie. Daarin werkt zij met andere kennisinstellingen samen met bedrijfsleven, overheden en burgers, in het geval de energietransitie met 10.000 huishoudens.
Vervolgens gaf prof. Wout Buitelaar, oud staflid van het instituut voor Sociale en Bedrijfspsychologie en van de Temagroep Noord Nederland een uiteenzetting over de maatschappelijke betrokkenheid van de universiteit met een aanbeveling over het met burgers opzetten van onderzoek. Hier vatten we zijn belangrijkste conclusies samen. Buitelaar deed een oproep voor een regio gestimuleerde vraagarticulatie van belanghebbenden. Onderzoek laat wantrouwen in de regio zien naar het Rijk en de NAM, wat reden is om samenwerking met burgemeesters en bewoners voor projecten op te zetten, dus met gebruik van hun ervaringskennis. In dit onderzoek zouden techniek, energie, materiaaltechnologie, geologie en archeologie met elkaar moeten interacteren. Zo ontstaan kenniscoalities tussen diverse belanghebbenden en nieuwe combinaties van ervarings- en specialistische kennis. Bij een thema als slimmer en duurzaam produceren zijn weer andere combinaties en coalities mogelijk, met werkgevers- en werknemersorganisaties. Hij voegde daar aan toe dat het in het algemeen van belang is dat er aldus co-creatie ontstaat bij de kenniscyclus van probleemformulering en terugkoppeling van onderzoek en data-verzameling. Dan wordt dialoog tussen RUG en regio, dynamiek. De gehele lezing van Buitelaar is te vinden bij Documentatie.
Het drieluik van de opening van de conferentie werd afgesloten door dr. Bea Blokhuis die haar kennis van de klassieken verweefde met haar ervaringen als bewoonster van het gebied dat het sterkst te lijden heeft van de aardbevingen. Zij verhaalde over haar ervaringen met de NAM, Jacobse en Van Es types die langs kwamen om de schade op te meten, de zeer lange periode waarin er nauwelijks iets aan herstel gebeurde en de risico’s in de toekomst, bijv op een dijkdoorbaak. Haar conclusie was dat er veel frustratie is opgekropt die op een bepaalde moment tot een explosie kan leiden.
Vervolgens waren er vier panels.
Zembla[1] besteedde op 6 februari 2014 aandacht aan de aardbevingen naar aanleiding van een recente aardbeving in Loppersum. Zembla geeft een schets van initiatieven van politici en experts om meer helderheid te krijgen over het risico op aardbevingen als een gevolg van de aardgaswinning in Groningen.
De NAM: Bodemdaling is geen aanleiding tot verontrusting, althans nog niet in 2009
Er is nog steeds onderzoek gaande naar aardbevingen in Groningen, om beter te begrijpen wat de relatie is tussen de gaswinning en de kans op aardbevingen. In de laatste jaren is de ernst van de aardbevingen toegenomen en een moeizaam proces op gang gekomen van schademeldingen en herstel, voorspellingen van zwaardere bevingen, de noodzaak van preventieve maatregelen en compensatiemaatregelen. Bij velen heeft dit vragen opgeroepen hoe het zo ver kon komen.
Vijf jaar geleden hield de NAM het niet voor mogelijk dat de gaswinning in Groningen problemen zouden geven. De zienswijze van de NAM tot 2009 komt naar voren in het jubileumboek “Groningen-Gasveld Vijfig Jaar”, geschreven door Joep Schenk in opdracht van de NAM. Er zijn vier bladzijden in het boek gewijd aan ‘aardschokken en bodemdaling’, in het hoofdstuk Milieu als ‘issue’. Een terugblik door ons samengevat volgt hierbij.
De relatie tussen maatschappij en wetenschapsbeoefening samenvattend, stelt Wout Buitelaar dat co-creatie het sleutelwoord is in de verdere (noodzakelijke!) kennisuitwisseling tussen RUG en regio.
Lees zijn gehele verhaal.
foto Ton van den Berg
Op 7 maart organiseerden de Rector Magnificus Professor Elmer Sterken en de voorzitter van het College van Bestuur Professor Sibrand Poppema een symposium in de Rijksuniversiteit met als titel: "Brainstorming Gaswinning Groningen". Zij nodigden tal van hoogleraren uit om hun expertise en recent onderzoek te presenteren die van betekenis kan zijn voor de ontwikkeling van de provincie.
De Commissaris van de Koning Max van den Berg en gedupteerde Bote Wilpstra waren uitgenodigd om vragen te stellen. Als initiatiefnemers van de conferentie Een Andere Voedingsbodem voor Groningen waren wij ook uitgenodigd.
“Vertrouwen in een duurzame toekomst”, een stevig perspectief voor Noord-Oost Groningen.
De commissie Meijer was ingesteld door het provinciebestuur. Ze bracht haar advies uit op 1 november 2013. Ze zet drie lijnen neer:
De commissie hecht ook aan meer zeggenschap. De mensen in het gebied ervaren de gevolgen van de aardbevingen dagelijks aan den lijve. Ze willen concrete en praktische oplossingen zien en vooral oplossingen voor de langere termijn. Ze willen mee kunnen denken over de aard en uitvoering van deze oplossingen.
Rapport Denktank van de Vereniging Groninger Bodem Beweging: "Duurzaam op weg naar een tweede gasrevolutie: de Groningen Way (2013)". Zie het rapport van de denktank.
Aan dit rapport werkten ook 2 hoogleraren van de RUG mee. De commissie Meijer heeft gebruik gemaakt van het rapport. De Groninger Bodem Beweging stelt in het voorwoord: “voor u ligt een zeer innovatief en wetenschappelijk gefundeerd plan.
Het is een conceptueel plan op het terrein van energietransitie dat niet alleen voor onze provincie Groningen veel zal kunnen betekenen maar ook naar de rest van Nederland haar uitstraling zal hebben richting energiebeleid op de langere termijn”.
Eindadvies over instellen Dialoogtafel
“Aan Tafel, een verkenning naar de mogelijkheid om in het aardbevingsgebied Noord Oost Groningen een dialoogtafel op te zetten”. Eindadvies van de kwartiermakers Pieter van Geel en Jacques Wallage.
De opdracht is verstrekt door het provinciebestuur. Dat stelt: “De dialoogtafel is bedoeld voor gesprekken tussen bewoners, bedrijven, maatschappelijke instellingen en overheden en moet het geschonden vertrouwen in Noordoost Groningen herstellen en het gebied nieuw perspectief bieden”.
Intentieverklaring “Vertrouwen op herstel en herstel van vertrouwen”, getekend door de Minister van Economische Zaken, de Commissaris van de Koning en de burgemeesters van 9 Groningse gemeentes. Het biedt een programma met 4 sporen:
Kamerstuk 17 januari 2014